खो खो हा एक अनोखा भारतीय खेळ आहे. हे माणसाच्या चपळतेची नक्कीच चाचणी घेते आणि त्यासोबतचखूप मजाही येते. खो खो गेम नावाच्या या अनोख्या खेळाबद्दल अधिक या लेखात जाणून घेऊया
खो – खो खेळ माहिती – kho kho information in marathi
खो खो माहिती – Khoko Khel Mahiti:
खो खो हा एक खेळ आहे ज्यामध्ये प्रत्येक बाजू 11 खेळाडू खेळतात ज्यामध्ये फक्त 9 खेळाडूंना मैदानात खेळण्याची परवानगी असते. हा खेळ आशियाई उपखंडात अधिक लोकप्रिय आहे, विशेषत: भारत, पाकिस्तान, बांगलादेश आणि नेपाळ यांसारख्या देशांमध्ये. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे दक्षिण आफ्रिकेतही खो खो खेळला जातो.
खो खो चे मैदान मोजमाप मापदंड
- खो खो खेळाचे मैदान किंवा खेळपट्टी आयताकृती आहे आणि ती 29 मीटर लांब आणि 16 मीटर रुंद आहे.
- प्रत्येक टोकाला आणखी दोन आयत आहेत. आयताची एक बाजू 16 मीटर आणि दुसरी बाजू 2.75 मीटर आहे.
- दोन्ही टोकांना दोन लाकडी किंवा लोखंडी खांब लावलेले आहेत. त्याचा घेर 28.25 – 31.4 सेमी आहे.
- खांबांना स्पर्श करणारी मध्यवर्ती लेन 23.5 मीटर लांब आणि 30 सेमी रुंद आहे ज्यामध्ये खेळाडू बसून खेळतात.
- जमिनीपासून वरच्या खांबाची उंची 120 ते 125 सेमी आहे तर त्याचा व्यास 9 ते 10 सेमी आहे.
- मध्य लेनवर एकूण आठ लेन आहेत, ज्यांचे परिमाण 16 mx 35 सेमी आहेत.
खोको कसे खेळायचे
- सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, तुम्हाला प्रत्येकी 12 सदस्यांसह दोन भिन्न संघांमध्ये विभागले जाणे आवश्यक आहे परंतु सहा सदस्यांपेक्षा कमी नाही.
- संघांपैकी एक पाठलाग करणारा म्हणून काम करतो, तर दुसरा बचाव करणारा असतो. प्रत्येक संघाला दोन्ही भूमिका बजावण्याची संधी मिळते.
- खो खो सामन्यात दोन डाव असतात. हे दोन डाव प्रत्येकी सात मिनिटांचे आहेत, जे पाठलाग आणि धावणे या दोन्ही गोष्टींचा समावेश करतात.
- पुढे जाताना, नऊ खेळाडूंपैकी, पाठलाग करणार्या संघांचे आठ सदस्य त्यांच्या संबंधित आठ चौकांमध्ये मध्यवर्ती मार्गांवर पर्यायी दिशेने बसतात, तर नववा सदस्य पाठलाग करणारा असतो आणि खेळ सुरू करण्यासाठी पोस्टच्या कोणत्याही बाजूला उभा असतो.
- प्रतिस्पर्ध्याला खेळातून बाहेर काढण्यासाठी, पाठलाग करणाऱ्या संघाच्या सदस्यांना त्यांच्या तळहाताने प्रतिस्पर्ध्याला स्पर्श करावा लागेल. पण लक्षात ठेवा, यात कोणताही चुकीचा खेळ असू नये.
- डिफेंडरला बाहेर काढण्याचे तीन मार्ग खालीलप्रमाणे आहेत:
जर त्याला/तिला प्रतिस्पर्ध्याने किंवा पाठलाग करणाऱ्याने कोणत्याही प्रकारचा फाऊल न करता स्पर्श केला असेल
जर तो/तिने मर्यादेत थोडा उशीर केला तर
जर त्याने/तिने स्वतःहून मर्यादेबाहेर जाण्याचा निर्णय घेतला.
- साधारणपणे, बचावकर्ते तीन गटात मर्यादा प्रविष्ट करतात.
- प्रत्येक डावानंतर ५ मिनिटांचे अंतर असते. याशिवाय, वळणांमध्ये 2 मिनिटांचे अंतर देखील आहे.
- गेम फक्त 37 मिनिटांसाठी खेळला जाऊ शकतो आणि त्यापेक्षा जास्त नाही.
- खो खो हा खेळ सर्व वयोगट आणि लिंगात खेळला जाऊ शकतो.
खो खो खेळा करिता लागणारे साहित्य
- दोन खांब (लाकूड किंवा लोखंडी)
- धातूचा मापन टेप
- तार
- लिंबू पावडर
- स्टॉपवॉच
- वायर नखे
- 30 सेमी आणि 40 सेमी आतील परिघासह दोन रिंग
- स्कोअर रेकॉर्ड करण्यासाठी स्टेशनरी
- रेफरीसाठी एक शिट्टी
खो खो चे नियम – Khoko Game Play Rules
- प्रत्येक संघात प्रत्येकी 12 खेळाडू असतील परंतु केवळ 9 खेळाडू खेळपट्टीवर स्पर्धा करू शकतील.
- खो खो सामन्यात दोन डाव असतात.
- प्रत्येक डावात प्रत्येकी 9 मिनिटे असतील ज्यामध्ये पाठलाग करणे, धावणे आणि वळणे यांचा समावेश आहे.
- एका संघातील सर्व खेळाडू एका ओळीत कोर्टच्या मध्यभागी बसतात किंवा गुडघे टेकतात आणि एकमेकांच्या शेजारी बसलेला प्रत्येक खेळाडू एकमेकांच्या विरुद्ध बाजूंना किंवा दुसऱ्या शब्दांत, झिग झॅगच्या पद्धतीने पाहतो.
- पाठलाग करणारे संपतील शक्य तितक्या कमी वेळेत
- पाठलाग करणाऱ्या खेळाडूने पाठलाग करणाऱ्या जवळच्या खेळाडूला त्याच्या पाठीवर स्पर्श करून त्याला पाठलाग करण्याची संधी देण्यासाठी ‘खो’ म्हणेल.
- ज्या संघाचा पाठलाग करणाऱ्या खेळाडूला स्पर्श करण्यासाठी सर्वात कमी वेळ लागतो तो जिंकतो.
हे थोडे गोंधळात टाकणारे वाटेल, परंतु एकदा तुम्ही ते खेळले की खो खोचे नियम समजण्यास खरोखर सोपे आहेत. खो खो हा भारतातील उच्च माध्यमिक शालेय अभ्यासक्रमाचा एक भाग आहे
खो खो मध्ये सामन्याचा कालावधी किती असतो?
प्रत्येक खो खो संघात एकूण 12 खेळाडू असतात. पण 12 पैकी फक्त 9 खेळाडूंना मैदानावर खेळायला मिळते. खो खो सामन्यात दोन डाव असतात. एका डावात, प्रत्येक संघाला पाठलाग करण्यासाठी सात मिनिटे आणि बचावासाठी सात मिनिटे मिळतात.
खो खो मध्ये मुक्त क्षेत्र कोणते मानले जाते?
साधारणपणे खो खो आयताकृती मैदानात खेळला जातो. 8 चौकांसह मध्यवर्ती लेनपासून सुरुवात करून पाठलाग करणाऱ्यांना रेषेभोवती धावण्यासाठी काही जागा शिल्लक आहे. परिसराची धावपळ मर्यादित करण्यासाठी लाकडी खांबापासून बनवलेल्या दोन चौक्या निश्चित केल्या आहेत. ते मुख्यतः मुक्त क्षेत्र क्षेत्रात रुजलेले आहेत.
खो खो मध्ये फाऊल म्हणजे काय?
जेव्हा पाठलाग करणार्यांनी कोणत्याही नियमांचे उल्लंघन केले तर ते फाऊल मानले जाते. समजा, जर खेळाडूने फक्त ‘KHO’ उच्चारले आणि चेझरला हाताने स्पर्श केला नाही तर तो फाऊल होईल. त्याशिवाय, जर एखाद्या खेळाडूने ‘KHO’ व्यतिरिक्त काहीही उच्चारले तर – ते देखील चुकीचे मानले जाईल. सर्वात शेवटी, जर एखाद्या हल्लेखोराने पोस्टच्या जवळच्या चेझर ब्लॉकमध्ये बसलेल्या चेसरला स्पर्श केला आणि डिफेंडर पोस्टजवळ असेल, तर एखाद्याने ‘KHO’ द्यावा.
खो खो हा महत्त्वाचा खेळ का आहे?
खो खो हा महत्त्वाचा खेळ असण्यामागे अनेक कारणे आहेत.
खो खोचा सराव केल्याने लहान मुलांना मजबूत, प्रेरित आणि उत्साही होण्यास मदत होते.
त्याशिवाय, ते लवचिकता आणि समन्वय सुधारण्यास देखील मदत करते.
खो खो हा एक खेळ आहे जो सांघिक भावना आणि नेतृत्व कौशल्य विकसित करण्यात मदत करतो.
चिंता आणि ताणतणाव असलेल्या व्यक्तीला खो खो खेळूनही आराम मिळू शकतो.